Een voormalige ambtenaar leidt een teruggetrokken bestaan in een vervuilde kamer en broedt daar zijn dwarse, antirationalistische gedachten over de vrije wil uit.
Een ex-ambtenaar leidt een teruggetrokken bestaan in een smerige kamer en broedt daar, in de vorm van zelfanalyse, zijn dwarse ideeën uit over vrije wil en tegen het rationalisme. In het tweede gedeelte, 'Naar aanleiding van natte sneeuw', dat twintig jaar eerder speelt, maakt hij zichzelf belachelijk door een aantal misstappen te beschrijven. De ondergrondse mens is eerst geestelijk masochist en neemt daarna wraak door geestelijk sadist te worden. Dostojewski zet zich hier af tegen het Verlichtingsdenken van Rousseau (en ook dat van zijn eigen tijdgenoot Tsjernysjewski) met betrekking tot de 'maakbare mens'. Vooral de stelling van Tsjernysjewski, die uitgaat van het feit dat de mens, als hij maar rationeel en verstandig handelt, uiteindelijk gelukkig zal worden, wordt aangevallen. De ondergrondse mens stelt dat dit een ontkenning van de vrije wil zou betekenen, en voor hem is dat het hoogste dat er is. Het boek beïnvloedde o.a. de Franse existentialisten en werd bewonderd door Nietzsche. Goede vertaling in een wat moderner proza dan dat van de uitgave van Van Oorschot (Russische Bibliotheek) uit 1957. Met voetnoten. Volle bladspiegel, kleine druk.
Nederlands | 9789025370190
| Titel | Aantekeningen uit het ondergrondse |
| Auteur | F.M. Dostoevskij |
| Secundaire auteur | Monse Weijers |
| Type materiaal | Boek |
| Editie | 5e dr; |
| Uitgave | Amsterdam : Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2012 |
| Overige gegevens | - 165 p - 20 cm |
| Annotatie | 1e dr. deze uitg.: 2006. - Oorspr. Nederlandse uitg.: Amsterdam : De Gulden Ster, 1930 - Vert. van: Zapliski iz podpol'ja. - 1864 |
| ISBN | 9789025370190 |
| PPN | 344672700 |
| Genre | psychologische roman |
| Thematrefwoord | Rationalisme |
| Taal | Nederlands |
| Onderwerp algemeen | Rationalisme |
