Op 5 september 1786 stuurde stadhouder Willem V van Oranje-Nassau achthonderd man troepen naar de opstandige stadjes Hattem en Elburg. De inwoners waren in verzet gekomen tegen de in hun ogen tirannieke macht van Willem V en diens aanhangers. De gebeurtenissen in Gelderland vormden de opmaat tot de burgeroorlog die in mei 1787 in alle hevigheid in de provincie Utrecht losbarstte en vier maanden later zijn dieptepunt bereikte toen een Pruisische interventiemacht van 20.000 man de Republiek binnentrok en Holland bezette. Het gangbare beeld van de Nederlandse Burgeroorlog is er een van een schertsvertoning. De patriotten zouden goed zijn geweest in het spelen van soldaatje, maar geen benul hebben gehad van het echte oorlog voeren, en de rol van de Nederlandse beroepssoldaat in het binnenlandse conflict wordt gemarginaliseerd tot die van toeschouwer. Het doel van dit boek is om dit beeld te corrigeren en daardoor een nieuwe impuls te geven aan het debat over het erfstadhouderschap van Willem V, de patriottenbeweging en de rol die het leger heeft gespeeld in de binnenlandse politieke verhoudingen tussen 1748 en 1815. Dit is nodig omdat anders de werkelijke aard, betekenis en draagwijdte van de Burgeroorlog voor onze geschiedenis in nevelen gehuld blijvenOverzicht van de politieke onrust en gebeurtenissen op politiek terrein in Nederland vanuit militair perspectief.
Het aantreden in 1747 van Willem IV tot erfstadhouder van de Republiek luidde een lange tijd van vrede in. Desondanks stonden er twee partijen tegenover elkaar: voor en tegen Oranje. In dit boek worden de jaren vanaf 1748 tot het ontstaan van het Koninkrijk in 1815 gerekend tot de Nederlandse Burgeroorlog. Dit voert wat ver, maar is begrijpelijk omdat de auteur de binnenlandse politieke verhoudingen in deze periode centraal stelt, met de focus op de landelijke strijdkrachten. Wie voerde hierover het gezag? De Staten-Generaal, de afzonderlijke Staten of de stadhouder? Bovendien plaatste men kanttekeningen bij de loyaliteit van het beroepsleger, met zijn vele buitenlandse regimenten. Uiteindelijk bleek het leger het breekpunt in het wankele evenwicht tussen patriotten en orangisten. De patriotten vonden het leger dermate verzwakt dat ze eigen gewapende vrijkorpsen oprichtten. In 1787 kwam het tot een gewelddadige confrontatie met het beroepsleger. Doorgaans worden de vrijkorpsen als amateurs voorgesteld, maar dit boek maakt duidelijk dat ook zij goed wisten hoe ze oorlog moesten voeren. Eerste boek dat de revolte van de patriotten (1786-1787) beschrijft vanuit militair perspectief. De auteur is gespecialiseerd in de militaire geschiedenis van de Republiek.
Nederlands | 9789035144293 | 428 pagina's
| Titel | De Nederlandse burgeroorlog, 1748-1815 |
| Auteur | Olaf van Nimwegen |
| Type materiaal | Boek |
| Uitgave | Amsterdam : Prometheus, 2017 |
| Overige gegevens | 428 pagina's - illustraties - 22 cm |
| Annotatie | Met literatuuropgave, register |
| ISBN | 9789035144293 |
| PPN | 410935557 |
| Rubriekscode | 934.6 |
| Taal | Nederlands |
| Onderwerp algemeen | Nederland; 18e eeuw ; Nederland; 1795-1815 ; Patriotten |
| PIM Rubriek |  Nederland |
| PIM Trefwoord | Achttiende eeuw |
Geschiedenis van het Nederlandse Oranjehuis vanaf het eind van de achttiende tot eind negentiende eeuw, waarbij allerlei politieke veranderingen in zowel de nationale als internationale context in beschouwing worden genomen.
Het is 1650. Achter de pracht en praal van de Gouden Eeuw zijn ontluisterende intriges rond stadhouder Willem ii gaande. Spin in het web is Cornelis Musch, griffier der Staten-Generaal, een ambtenaar die er heimelijk in is geslaagd de machtigste man van de Republiek te worden. Na de verrassingsaanval van Willem ii op Amsterdam in de zomer van dat jaar en de arrestatie van zes Hollandse Statenleden, die in Slot Loevestein gevangen worden gezet, komt Musch meer en meer alleen te staan. De onthulling van alles wat hij over zijn vijanden weet is zijn ultieme wraak.
